Beoordelingscriteria

Meestal zul je tijdens je studie werken met informatie die afkomstig is van (wetenschappelijke) uitgeverijen die je vindt via (universiteits)bibliotheken of via de boekhandel.  Als je informatie wilt gebruiken die wat betreft onderwerp en reikwijdte geschikt lijkt te zijn, maar die je via andere kanalen hebt gevonden, zoals het World Wide Web, de gedrukte media (niet-wetenschappelijke tijdschriften en kranten), tv, documentaire en film, multimedia (CD-ROM's, dvd's), etc., is het van belang dat je vaststelt of deze informatie vanuit wetenschappelijk oogpunt bruikbaar is. Je kunt daarvoor de onderstaande vragenlijst gebruiken. De kwaliteit van de betreffende informatie hangt nauw samen met het aantal vragen dat bevestigend kan worden beantwoord. Des te meer van deze vragen ontkennend worden beantwoord, des te onverstandiger is het om de informatie te gebruiken in het kader van wetenschappelijke activiteiten.
N.B. De onderstaande vragen zijn ook de belangrijkste criteria bij het beoordelen van websites en webdocumenten. Omdat veel informatie wordt aangeboden via websites, wordt hieraan nog extra aandacht besteed in een aparte rubriek.

Herkomst

Doel/doelgroep

Aard v.d. informatie

Betrouwbaarheid

Objectiviteit

(a) Herkomst

• Is duidelijk welke organisatie of instelling verantwoordelijk is voor de aangeboden informatie? Is dat een openbare instelling zoals een universiteit, een (wetenschappelijk) instituut, een museum of een andere (overheids)instelling, of een commercieel bedrijf, een belangengroep of een charitatieve organisatie?
• Is duidelijk wat de doelstellingen van deze organisatie of instelling zijn?
• Is het duidelijk wie de auteur is van de betreffende informatie, en is het duidelijk wat zijn of haar kwalificaties zijn (wetenschapper, amateur, medewerker commercieel bedrijf)?

(b) Doel en doelgroep

• Is duidelijk wat het doel is van de informatie? Mogelijkheden zijn b.v. het aanbieden van informatie, uitwisseling van (wetenschappelijke) informatie en discussie, promotie, reclame, verkopen van een bepaald product, etc.
• Is duidelijk wat de doelgroep is van de informatie? Mogelijkheden zijn b.v. het algemene publiek, wetenschappers, studenten, geïnteresseerde leken en amateurs, consumenten, etc.

(c) Aard van de informatie

• Wat is de reikwijdte van de informatie? (Behandelt de website één onderwerpen of meerdere, gaat het om een breed of om een specifiek onderwerp, welke periode(n) worden behandeld, etc.)
• Hoe diepgaand is de informatie?
• Is de inhoud oorspronkelijk of is zij al gepubliceerd in een andere vorm?

(d) Betrouwbaarheid

• Is de informatie geredigeerd en zijn de feiten gecontroleerd?
• Zijn de bronnen voor feitelijke informatie duidelijk aangegeven, en dus controleerbaar? Denk hierbij bijvoorbeeld aan literatuurverwijzingen, links naar websites, vermelding van de herkomst van afbeeldingen, etc.
• Is de informatie voldoende gedetailleerd?
• Is de informatie vrij van grammaticale fouten, spelfouten en typografische fouten?
• Zijn eventuele diagrammen en grafieken duidelijk gelabeld?Is duidelijk aangegeven wanneer de data zijn verzameld?
• Bestaan er besprekingen van de publicatie, documentatire of website, bijvoorbeeld in (wetenschappelijke) tijdschriften of op betrouwbare websites?

(e) Objectiviteit

• Wordt de informatie vrij van vooroordelen en niet manipulatief gepresenteerd?
• Is de inhoud niet politiek gekleurd of beladen?
• Is duidelijk of het gaat om feiten of om meningen?
• Is de informatie vrij van advertenties? Als er wel advertenties zijn, zijn deze dan duidelijk gescheiden van de inhoudelijke informatie? Worden de informatie en de reclame verzorgd door verschillende personen of organisaties? Wordt de verspreiding van de informatie gefinancierd door een bedrijf met als hoofdoel om een product te verkopen?

Overige pagina's in deze rubriek: Introductie   Websites en webdocumenten   Argumentatie in teksten   Beeldmateriaal